Mahayogama    Chapters   

మ హా యో గ ము

అనుబంధం ''

("శ్రీ రమణ హృదయము" నుండి)

4. అస్తీత్యస్మిన్‌ కథం ధీర్భవతి యదిన సత్‌ ? సద్విభిన్నానునచ్చిత్‌ ?

సత్యం నిశ్చింతనం తద్భవతి హృది యతస్తన్య హృన్నామ కన్య |

ధ్యాతాకోవాస్తి భిన్నో? భవతి చతదిదం ధ్యాన గమ్యం కథంను ?

తన్యధ్యానం హృదన్తః ప్రశమిత మనసా తన్మ యత్వేన నిష్ఠా ||

6. పశ్యామో భువనం యతో, భవతి సత్‌, తన్మూల మేకం పరం

యచ్ఛక్తేః పరిణామ భూత మఖిలం; నైతద్వివాదాస్పదమ్‌ |

అఖ్యారూపమయంచ చిత్రమిద మస్యాధార వస్త్రం ద్యుతి ః

ద్రష్టాచేతి చతుష్టయం స పరమోయః స్వాత్మభూతో హృది ||

8. వాదైః కిం భవితా జగద్భవతి సన్మిధ్యాభ్రమశ్చిజ్జడం

ఆనందం నమ దుఃఖమేవ తదితి ? త్యక్త్వాసమస్తం జగత్‌ |

స్వాత్మానం సమవేత్య సత్యమమలం ద్వైతైక్య వాదాతిగే

యాహన్తా రహితా స్థితిర్నిజపదే సర్వాదృతా సైవహి ||

9. రూపిస్వో యది రూపమస్తు జగతో రూపం పరస్యాప్యుత

వీక్షాకేన కధంచ రూపరహితః స్వాత్మాయదిస్యా ద్వద |

దృశ్యం కిం ను దృశోsన్యధా వద భ##వేత్‌? దృక్‌ సాస్నఏవ స్వయంé

నిస్సీమా నిరుపాధికా చితిమయీ సానిష్ర్పపంచాsద్వయా ||

10. దేహోయన్నిఖిలన్య చాపి భువనే స్యాత్‌ పంచకో శాత్మకః

కోశానామపి పంచకం తత ఇదం దేహాభిధానం భ##వేత్‌ |

సత్యేవం వదదేహతః కిము జగద్భిన్నం భ##వేత్‌ తత్త్వతః

కిం కేనాపి చ వీక్షితం జగదిదం దేహంవినా ప్రోచ్యతామ్‌ ||

11. శబ్దాదీన్‌ విషయాన్‌ విహాయ జగతో రూపం భ##వేన్నో పృథక్‌

ఏవం ధీంద్రీయ పంచకస్య విషయో నిశ్శేష మేతజ్జగత్‌ |

ఏతైః పంచభిరింద్రియైర్జగదిదం హ్యేకం మనో బుధ్యతే

సత్యేవం మనసో జగత్‌ కధయ కిం భిన్నం భ##వేత్‌ తత్త్వతః ||

12. విశ్వం బుద్ధిరితి ద్వయం సముదియాల్లీయేత చాప్యేకవత్‌

ఏవం సత్యపి భాస్యతే జడమిదం విశ్వం ధియై వాఖిలమ్‌ |

యస్మి స్తద్ధి తయస్య జన్మవిలయో భాస్వత్యనస్తోదయే

నజ్జానీహి తదేవ పూర్ణమమలం చిద్రూపకం కేవలమ్‌ ||

14. సంశ్రిత్య ప్రభవ న్త్యహం మతి మిమాం నర్వాస్త్రీ పుట్య స్తథా

ద్వంద్వాన్యప్యుత సంభవంతి తదహం నామాభ##వేత్‌ కోన్వితి |

అన్వేషాద్ధృదయం ప్రవిశ్య యది తత్తత్త్వం సమాలోకయేత్‌

సర్వం తద్విగవేత్‌ స్వయం, సచభ##వేత్‌ జ్ఞానీ, సనైతి భ్రమమ్‌ ||

16. జ్ఞాతారం స్వమజానతో7న్య విషయ జ్ఞానం భ##వే యద్భవేత్‌

జ్ఞానం తద్భవితా కథం ను కథయ, జ్ఞానస్య చాన్యస్య చ |

ఆధారో 7 హ మితీహ యోభవతి, తత్త్వం విజానాతి చేత్‌

అజ్ఞానేన నమం తదాప్రవిలయం జ్ఞానంచ గచ్ఛేదిదమ్‌ ||

18. ఆత్మాజ్ఞానమయోయ ఏష గదితస్సత్యన్స ఏవాద్వయో

జ్ఞానం నామ బహుప్రకార మిదం త్వజ్ఞాన మేవాఖిలమ్‌ |

స్వస్మాజ్ఞానమయాత్‌ సతస్త్వసదిదం నోభిద్యతే కర్హిచిత్‌

నానాసస్త్వపి భూషణాని కథయ స్వర్ణాత్‌ సతో7వ్యానికిమ్‌ ?

19. భాతిత్వం స ఇతి ద్వయం నముదితాహంధీః శరీరే యధా

తత్వం కిం న్వహమో భ##వేదితి ధియా స్వాన్యేషణన స్వయం |

నీతే7స్మిన్నిధనం సమం తదితర ప్రజ్ఞే తతోనశ్యతో;

యద్భాత్యేకతయా తదా, గణయతత్‌ తత్త్వం భ##వేదాత్మనః ||

21. కాలోదేశ ఇమౌ పృధక్‌ కిమహమో ? 7ధీనాస్తయోః స్మో వయం

దేహాః స్యామ యది స్వయం; కిమువయం దేహా భవామోవద |

సర్వత్రాపి చ సర్వదాపిచ విభాత్యాత్మా నమానోయతః

తస్మాత్‌ నన్తమవేహి కేవలమముం తౌద్వౌ నిగీర్య స్థితమ్‌ ||

23. నత్యంహ్యేవ జగద్వయోరవిదుషో విజ్ఞాత తత్త్వన్యచ

సత్యం యావదిదం జగత్‌ తు మనుతే నజ్ఞానహీనో జనః |

జ్ఞాస్యాకార విహీన మన్య నిఖిల స్యాధార భూతం హిసత్‌

భాత్యేవం మహతీభిదాస్తి హితయోస్సజ్ఞస్య చాజ్ఞస్యచ ||

26. వీక్షాస్వస్యపరస్య చేతి గదితం గ్రంధేషు వీక్షాద్వయం

తత్తత్త్వంకిమితిబ్రవీమి; ఘటతే వీక్షాకధం న్వాత్మనః |

ఏకత్వాన్న సవీక్షకేయది, పరం వీక్షేత కోవాకథం ?

ఈశస్యౌదనభావ మేవ గణయ స్వేక్షాం పరేక్షామపి ||

28. చైతన్యేన వివర్జితం వపురిదం నాహం కరోతీ స్వయం

బ్రూతేనైవ కదాపి కో7పి భువనే నాసం సుషుప్తావితి |

సర్వం చావ్యుదియాదిదం సముదితే త్వస్మిన్నహం నామకే

తద్బుద్ధ్యా శితయా కుతో7ప్యముది యాదిత్యే మన్వేషయ ||

29. బ్రూయాన్నాహమితి స్వయం జడవపుః సత్యా చితిర్నోదియాత్‌

తన్మధ్యేతు వపుః ప్రమాణ మహమిత్యావిర్భవేత్‌ కించన |

ఏతధ్థ్యేవ భ##వేన్మనో జడచితోర్గ్రంధిర్భవో 7హంకృతిః

బంధః సూక్ష్మ శరీర మేత దుదితం జీవస్య తత్త్వం స్వయమ్‌ ||

30. ధృత్వా రూపముదేతి చస్థితి ముత ప్రాప్నోతి రూపగ్రహాత్‌

ధృత్వారూపముతో పభుజ్య విషయానుచ్చైస్తమాం వర్థతే |

హిత్వా రూప ముపాదదీత నవమప్యన్విష్యతే చేత్‌ తదా

ధావేద్రూపవిహీన ఏష సహసా 7హంతాపీశాచో ధృవమ్‌ ||

31. ఏతస్మిన్నహమాత్మకే నముదితే సర్వం జగచ్చోదియాత్‌

నో చేదస్త్యహ మిత్యయం నచ భవత్యేత జ్జగత్‌ కించన |

తత్సర్వం హ్యహమాఖ్యకః స్వయమతః కో7సౌ కుతన్సంభ##వేత్‌

ఇత్యేవం నిజమార్గణం భవతియత్‌ తత్‌ నర్వహానం భ##వేత్‌ ||

32. తస్యామేవహితద్‌ వయం భవతినో యస్యామహంతోదయంః

చేతస్తు ప్రవివేదహం జని భువంనో చేదహంతా కధమ్‌ |

నీయతా పునరుద్భవాం మృతిమయం నీతా తధాంతం నచేత్‌

సాధ్యానస్సహజాస్థితిః కథమసౌ యస్యాం వయం తత్‌స్వయమ్‌ ||

33. యత్కించిత్‌ నలిలాశ##యే నివతితం చిన్వన్నిమజ్జేద్యథా

తద్వద్వాగనిలౌ నియమ్య జగతశ్చింతాం విహాయాఖిలామ్‌ |

అన్వేషాదుదియాత్‌ కుతో7హమితి ధీరిత్యేవమేకాగ్రయా

బుద్ధ్యాంతర్‌ హృదయే నిమజ్జ్య విమలం విద్యాత్‌ స్వతత్త్వం వరమ్‌ ||

34. రుధ్వావాఙ్మనసీ ఉభే, చితిరహం రూపా క్వభాతీత్యలం

బుద్ధ్యాన్విష్వ నిమజ్జనం హృదినిజజ్ఞానాప్తయే సాధనమ్‌ |

దేహో నాయమహం స్వయం తదహమిత్యేవం నిదిద్ధ్యాననం

అన్వేషాంగమవేహి; కింనుభవితా సో7యం విచారో నిజః

36. కర్తవ్యం కిమహాస్త్వ ముష్యకృతినో7హంతాం గ్రసిత్వోదితే

భావేస్వే ముదితస్య తన్మ యతయా శాంతే తురీయే శివే |

స్వాన్యత్కించనవేత్తినో నిజపదే నిష్ఠాంగతో7సౌయతో

మంతుం తాంపదవీం నరోవరం కథం నిర్మానసీం శక్నుయాత్‌ ?

37. నిష్ఠాంతత్‌ త్వమసీతి వేదశిరసాదిష్టా మలబ్ధ్యా నిజాం

కో7హం స్యామితి మార్గణన హృతయం బుద్ధ్యా ప్రవిశ్యన్వయమ్‌ |

ధీదౌరృల్యవశాత్‌ కరోతి మనుజోధ్యానం తదేవాన్మ్యహం

నోదేహో7హమితి; న్వయం తదినిశం భాత్యాత్మరూపేణ హి ||

39. ఆత్మత్వేన సమస్తజంతుషు నదానత్యం హృదంతః స్ఫురత్‌

అన్వేషా దవగత్య తన్మయతయా నిష్ఠామలబ్ధ్యా నిజామ్‌ |

నత్‌కించిత్‌ భవతీతి నేతి తదిదం రూపీతి నేత్యేకకం

ద్వేధా నోభయథేతి వానవదతే మయాభిభూతో జనః ||

40. సిద్ధం స్వమవేత్య తన్మయతయా నిష్ఠాం భ##వేద్యా నిజా

సిద్ధిసై#్తవహి; సిద్థయన్తదితరాః స్వప్నోపలబ్ధా ఇవ |

వ్వప్నార్థః కిమునన్‌ వ్రబోధనమయే? ముక్తో7నృతాదంతతో

నిష్ఠామేత్యనతిస్పయం మునివరః కిం తాను మోహం వ్రజేత్‌?

42. యావత్సాధకతా నరన్యభవతి ద్వైతం యధార్ధం భ##వేత్‌

సాధ్యే త్వద్వయతేతి చాపిగదితం నోసత్యయుక్తం భ##వేత్‌ |

అన్విష్యన్నపి సాదరంచ దళమం నష్టత్యబుద్ధ్యా న్వయం

స్వం లబ్ధ్వాపి చ కో బభూవ దశమో దన్యః కథాయామసే ||

43. కర్తాత్మా న్వయమేవచేత్‌ కృతిఫలం భుంజీత సో7యం న్వయం

కర్తాహం క ఇతి స్వమార్గణ వశాజ్ఞానాతి చేత్‌ స్వం విభుమ్‌ |

కర్తృత్వం విగలేద్యతో, విగలితం తేనైవ సాకం భ##వేత్‌

కర్మాపి త్రివిధం స్వయం; స్థితిమిమాం నిత్యాం విముక్తిం విదుః|

44. బద్ధో7స్మోతి మతిర్భవేద్యది తదా ముక్తోమతిశ్చోదియాత్‌

బద్ధో7హం కఇతి స్వమార్గణవశాత్‌ స్వేనిత్యముక్తే స్వయమ్‌ |

శిష్టే నత్యజరే7మరే వద భ##వేద్భంధన్య చింతాకధం?

సానో చేదుదియాత్‌, తదాన్యకృతినోమోక్షన్య చింతాకధమ్‌||

57. లేభేజనిం యఃపరమే న్వమూలే, విచార్యకస్మాదహమిత్యుదారః |

స ఏవజాతః నచనిత్యజాతో, నవో నవోయం నతతం మునీంద్రః ||

60. కో7సౌ యన్యకృతిర్విభక్తిరపి చ జ్ఞానం వియోగో7పి చ

నంతీత్యాత్మ విచార ఏవ భవితా కర్మాదియోగక్రమాః |

యస్యాంనాస్తి విచారకో7హ మభిదో నస్యాదిదం చాష్టకం

సానత్యాస్థితి రిత్యవేహి విమలాస్వాత్మానుభూతిః శివా ||

63. పరేహతి భూభరం భరమిదం మృషాజీవకో

వహన్‌ భవతి గోపుద్వహన బింబ తుల్యోహ్యసౌ |

భరం శిరసి ధారయన్నతి భరక్షమేణానసా

వ్రజన్‌ భజతి చేద్‌ వ్యథాం భవతి తత్రకోదోషవాన్‌ |

75. గుణాస్సుందర త్వాదయో యాంతి బుద్ధిం

వనంతస్యయోగాద్యధా భూరుహన్య |

తథా దృష్ఠతత్త్వన్యతేజోబలం ధీః

నిజానందతృప్తస్య వర్ధంత ఏవ ||

77. యానేనుప్తిమితస్య యానగమనం చ తన్య క్విచిత్‌

తసై#్య వాశ్చవియోజనం త్రయమిదం యద్వద్భవేదేకధా |

సుప్తిం జ్ఞానమయీం గతస్య విదుషో యానే వువుష్యే కధా

తద్వత్‌ స్యాత్‌ త్రితయం క్రయాపి వవుషో నిష్ఠాపి నిద్రాపిచ ||

78. జాగ్రత్స్వప్న సుషుప్తిషు స్థితిజుషాం యత్‌ తుర్య మిత్యుచ్యతే

జాగ్రత్సుప్తిరితీరితం స్వవిదుషః శాంతం పదం శాశ్వతం |

సత్యం తద్ధి పదం మృషేతర దిదం స్వాభానమాత్రంత్రయం;

తుర్యాతీత మతస్తదేవ మునయః శంసంతి సంవిన్మయం ||

79. కర్మాగామిచ నంచితంచ విదుషో నష్టే భ##వేతాంధ్రువమ్‌

ప్రారబ్ధం న తథేత్యుదీరితమిదంగ్రంధేషు మందాన్‌ ప్రతి |

నార్యేకాన సుమంగలీ పతిమృతౌ బహ్మీషు యద్వద్భవేత్‌

త్రేధా కర్మతధా వినాశమయతే నాశంగతే కర్తరి ||

81. లిపిజ్ఞోహం నామా కుతఇతి నాజాన్వేషణధియా

లిపిం స్వాం నిర్మాష్టుం లిపి మధిగతో యోనయతతే |

లపిజ్ఞానాత్‌ కింవా ఫలమధిగతం తేన కథయ

నమోవాగ్యంత్రేణారుణ గిరివిభో7న్యో భవతికః ?

82. అశాంతస్యక్లేశా విదుష ఇహయే సత్యవిదుషో

నతేనంతి; గ్రస్తోన న మదపిశాచేన భవతి |

న వాక్‌ చిత్తక్లేశం భజతి మహుమానార్థమటనం

నకుర్యాన్నైక స్మాదవితమిహ జానీహి తమిమమ్‌ ||

83. తృణ తులితాఖిల జగతాం కరకలితాఖిల నిగమ రహస్యానామ్‌ |

శ్లాఘావారవధూటీఘట దానత్వం సుదర్నిరనమ్‌ ||

84. న్వతో భవతి కః వరః? కిమపికో7పి చేత్స్వం ప్రతి

వదేద్భవతి తేన కిం గదితవత్‌ స్వయం తద్భవేత్‌ |

భిదా మనధిగచ్ఛతః స్వ ఇతి చాన్య ఇత్యవ్యయే

స్థితస్యసహజే పదే స్థిరతయా పరస్మిన్‌ శివే ||

68. సిద్ధాంతో యోభవతి పరమః నర్వవేదాంత సారో

వచ్మి స్పష్టం తమిమ మధునా తత్త్వతో7త్యంత గూఢమ్‌

సత్యం తత్‌స్వో భవతి నిధనాచ్చేదహం నామకన్య

శిష్యే తాసౌ చితిమయతమః నత్య ఆత్మైవ విద్ధి ||

అనుబంధం'చ'

(''శ్రీగురు రమణ వచనమాల ''నుండి'' )

4 విద్యాత్మనో7తి సులభా హృదయే నర్వన్య నిత్య సిద్ధన్య |

నవ్యతియది నిశ్శేషం దేహేలోకే చ సత్యతాధిషణా ||

19 నాన్యద్విశ్వం దేహన్మన సో7న్యో వా నవిద్యతే దేహః |

న మనశ్చితో7స్తి భిన్నంన సతో7న్యాచిత్‌ తద స్త్యజం శాంతమ్‌ ||

20 ననృష్టి రుత నప్పలయోన కో7పి బద్ధో నసాధకోముక్త్యై|

నచాపిముక్తో మనుజః పరమార్థో7యం మహాత్మభిర్ద్రష్టః||

21 న మనో నోవాదేహో న జగన్నో జీవనామకః కో7పి |

శుద్ధం సదద్వితీయం హ్యజమవికారం ప్రశాంతస్యేకమ్‌ ||

22. పృచ్ఛక బుద్ధ్యను వృత్యా యద్యపి భగవానువాచ సిద్ధాంతాన్‌ ||

అజాతి సిద్ధాంత మిమం బ్రవీతి సో7యం నిజానుభవ దృష్టమ్‌ ||

44 కామోమేరు మలబ్ధం కరోతి లోభాత్పరం తదేవాణు |

శ్వభ్రం దుష్పూర మతో నో జానీమః కిమప్యహోకామాత్‌ ||

82 జ్ఞానద మిత్యాదర తో7ధీతో గ్రంధో7పి విస్మృతః నర్వః |

విగలే దంతర్ముఖతాం యాతి యూసౌ విచారయోగేన ||

82 (అ) జ్ఞానద మిద్యాదరతో7ధీతో గ్రంధోపి సాధనాభ్యాసాత్‌ |

అంతర్ముఖ తాపత్తే విగలేత్సర్వో7పి విస్మృతః సాధోః ||

96 స్వ ఏవ సాక్షాత్పరమః నంస్తస్మాత్‌ పృధక్‌ స్వంగణయమ్‌ ముధైవ |

తేనైక్య మిచ్ఛన్‌ యతతే తదర్ధ మాశ్చర్య మస్మాదితరత్‌ కిమస్తి ||

108 అహమితి తస్యయదాఖ్యా తస్మదహమిత్య నారతం ధ్యాయన్‌ |

నీయేతాంతః సాధుర్మూల స్థానం సదాత్మనో లోకమ్‌ ||

111 యధాంశమాదాయ నివేదనం స్యాద్గుదాత్మకసై#్వవ గణశ మూర్తేః |

తధాపరసై#్మ న్వనివేదనం స్యాత్‌ స్వోనామ తస్మాత్‌ పృధగస్తి కిం ను ? ||

128 నరవత్‌ ప్రతీయమానం, గురుమాత్మజ్ఞం చిదాకృతిం పూర్ణమ్‌ |

మన్యేత దేహినం యస్తం పాపిష్ఠం దురాశయం విద్ధి ||

130 వ్యోమనదస్పృశ్యన్య వ్యక్తి ముక్తిన్య భాతి యపుంసాం |

ప్రతిబింబ ఏవసేయంద్రష్టుర్వ్యక్తేర్న కర్హిచిత్స త్యా ||

131 మహాంతమేన మపశ్యంద్రక్ష్యామ్యము మిత్యుదీర్యతే మోహాత్‌ |

మహాంత మంతఃస్థం చేద్వేత్స్యథ సర్వోమహాన్‌ భ##వేదేకః ||

132 కుర్వన్ననదేవాసత్‌ సత్యాత్మానం ప్రకాశయన్నేకమ్‌ |

నిధనం సయత్యశేషం గురురహమాఖ్యం మృషాత్మకం జీవమ్‌ ||

153 వపురీంద్రియాణి చేతో నత్వం ప్రాణో7పి ధీరమంతాపీ |

అత్రాభిమాన రూపం పాపం ప్రధమం వివేకతో హిత్వా ||

152 కో7స్మీత్యాత్మ విచారత్‌ శాంతింనీతే మనస్యలం హృదయే |

ప్రపంచ భానేవిరతే భాత్యహమస్మీతి యత్తదేవ త్వమ్‌ ||

170 ప్రమాద ఏవహి మృత్యుస్తస్మాత్‌ తచ్ఛాంతయే ప్రవృత్తస్య |

ప్రమాద వర్జన మాత్రం నయమోనాన్యో విచారిణో భవతి ||

172. ప్రమాద హేతుర్యస్మాత్‌ కర్మనిజం చాపి కిం ను వక్తవ్యమ్‌ |

స్వాత్మవిచారేయుక్తో నో నజ్జేతాన్యకర్మణీత్యేతత్‌ ||

176 నియమేషు సత్సు బహుధా నియతామారత్వమేవ పర్యాప్తమ్‌ |

నత్త్వగుణ వృద్ధిహేతోః గదితం సాధోః సదాత్మ నిష్ఠాయై ||

178 ఔదర విశ్రాంత త్యర్థం కాలం పరిపాల్య తత్పరం క్షుధితే |

పరిమిత సాత్విక మన్నం భుంజీతేతి స్థితో7న్ననియమో7యమ్‌ ||

182 యావన్న మృతాహంతా తావత్‌ సాధోర్వినీతిరేవాచ్ఛా |

వాంగీకారో7న్యేషాం నమస్కృతీనాం కదాపి కర్తవ్యః ||

185 జలమాదాయ నిమజ్జేత్‌ కుంభో7నాదాయ దారునో మజ్జేత్‌ |

నక్తోభవతి నిబద్ధః స్థిత్వాపి గృహే నబధ్యతే7నక్తః ||

187 స్థిరతాముత్పాదయితుం పరేశకృపయా భవంతి నిపద ఇతి |

విశ్వాస ధైర్యగాచ్ఛాన్త్యా జయ తాంస్తితిక్షయా సాధో ||

188 లోకేష్యేర్ష్యాజనకే పదే స్థితేశ్చాపి నంనృతౌసాధోః ||

పదమతి శోచ్యం లోకేవరం పరస్మిన్నిషక్త చిత్తస్య ||

193 సర్వత్రౌదాసీన్యం మనసాశాంతేన వీతరాగేణ |

అద్వేషిణాపి సతతం సాధకలోకస్య శోభనాచారః ||

196 విధిరితి కర్మైవోక్తం పూర్వకృతం యత్స్వయం ప్రయత్నన్‌ |

తస్మాద్వీధం ప్రమార్షుం మనుజః శక్నోతి సాధుయత్నేన ||

199 ప్రశాంత శుద్ధమనసా కర్మకృతం యత్‌ తదేవ సుకృతం స్యాత్‌ |

మనసాక్షుబ్ధేనకృతం కృతంచకామేన దుష్కృతం సర్వమ్‌ ||

201 భారం స్వకీయం నిఖిలం నివేశ్య తస్మిన్‌ మహేశ్వరే సమ్యక్‌ |

విరక్తభావేశాన్త్యా స్థానం పరమం తపోబలం విద్ధి ||

202 ఆశ్రితవంతః పరమం నక్షీయంతే మహద్భిరపి ఖేదైః |

యద్యన్త్రే నిహితా ధాన్యకణాః శంకుపాద మూలస్థాః ||

203 నూనీకాంతన్య యధా హిత్వోదీచీం దిశం భ##జే నాన్యామ్‌ |

ప్రేవ్ణూపరం భజంతో వియంతి మార్గన్నకర్హిచిన్మోహాత్‌ ||

204 కదాపి మా కురుచింతాం కదాహ మేతాం స్థితిం భ##జేయేతి |

దిక్కాలాతీతేయం నోదూరస్థాన చాగ్రతో వాపి ||

205 అపూర్యాఖిలమేకః స్వరసేనాత్మాహి తిష్ఠతి సై#్వరమ్‌ |

బధ్యేత మాయ యాసౌ కథంను? మాగా విషాదమిహ సాధో ||

206 అచలం స్వరూపహానాత్‌ చలజీవో7స్మీతి భావనాహ్యుదిరా |

ఏతాం నిరస్య మనసో వృత్తిం పరమౌన మాశ్రయేత్సాధుః ||

207 ఉపాయ ఏషనేతుం నాజ్ఞం చిత్తస్య చంచలాం ప్రకృతిమ్‌ |

వీక్ష స్వాత్మాకారం దృశ్యం సకలం చ వీక్షితారం చ ||

208 కంటక నిరాసయోగ్యో యధాన్య ఏవం హ్యశుద్ధ ధీవృత్తేః |

నిరసన సహాయభూతా వృత్తిః శుద్ధాపి హానయోగ్వైవ ||

202 వ్యర్థో7నాత్మ విమర్శః స్వస్యాత్మానం విహాయం పరమర్థమ్‌ |

రోమసమూహావేక్షా నాపిత రచితా పృథా యథా తద్వత్‌ ||

214 యద్వన్మౌక్తిక మబ్ధౌ సహాశ్మనాంతర్నిమజ్జ్యగృహ్ణాతి |

ఏవం వైరాగ్యయుతో మజ్త్వా హృదయాందరాదదీత స్వమ్‌ |

231 ప్రవహితి జలధౌ యద్వనైవోద్గంతుం క్షమో7ల్పకో జంతుః |

ఏవమహంతోద్గంతుం ప్రవహతిబోధేన శక్ష్యతి క్షుద్రా ||

247 (అ) ప్రశ్నోత్తరాణి నానా వాచిద్వైతస్య నాద్వయే మౌనే ||

289 చలచిత్తాశ్రయంభూతః పట ఇవ నద్‌బ్రహ్మ జీవజగదీశాః |

చలాని చిత్రాణివ బ్రహ్మ విశుధ్దం హి కేవలం సత్యమ్‌ ||

290 అనృతాన్యపి భిద్యంతే తస్మాదేతాని నోనతః పరమాత్‌ |

భిద్యేత నత్తు పరమం కేవల భావే విముక్తమేతేభ్యః ||

291 పశ్యం శ్చలాని తాని బ్రహ్మపరం నైవ వీక్షతే సత్యం |

పశ్యతియః నత్పరమం న చలాన్యేతాని వీక్షతే విద్వాన్‌ ||

292 అచలం పరమాత్మానం విహాయ పశ్యన్‌ స్వమేక చిత్రమపి |

చిత్రణ్యవ చ జీవాన్‌ తా దృగ్భువనం చ మాననం భ్రాంతమ్‌ ||

300 భవతి స్వ ఏవ భూమా స్వస్మాదన్వత్‌ నమస్తమత్యల్పమ్‌ |

న వయం పశ్యామో7న్యద్యదుపాదేయం స్వవిక్రయాత్కిమపి ||

310 యద్వత్తరో రధస్తాద్విరలా జ్యోత్స్నా సుషుప్తి సుఖమేవమ్‌ |

అనుపహత చంద్రికావజ్జీవన్ముక్తస్య నిర్వృతిర్జేయా ||

338 జీవన్ముక్తోభేదాన్‌ పవ్యన్నపి తేష్వభేద మనుభవతి |

ఇత్యనదుక్తం హ్మజ్ఞెః పశ్యతిభేదాన్న కర్హిచిన్ముక్తః ||

341 యద్యత్‌ ప్రతీయమానం తస్మిన్నేకః స్వ ఏవ చిద్రూపః |

ఇత్‌ విజ్ఞానం యత్సా సమదృష్టిర్నామ ముక్తపురుషన్య ||

347 తిష్టతి మృతేన మనసా సర్వాత్వత్వేన యశ్శివాకారః |

అనుసంధాయ తదీయం భావం ప్రాన్నోతినైజ నద్విద్యామ్‌ ||

''ఓం నమో భగవతే శ్రీ రమణాయ''

Mahayogama    Chapters